نقش تفسیر تنزیلی در پیشرفت
نویسنده
چکیده مقاله:
تمایل به پیشرفت و شکوفاساختن ظرفیتهای فردی و اجتماعی در انسان امری تردیدناپذیر است. قرآن که پاسخ به نیازهای انسان است، به این خواست فطری پاسخ گفته است. تفسیر تنزیلی حکیمانگیِ تأمین راه‌های پیشرفت را با نگاهی فرایندی و نظام‌واره‌ای کشف و بر جوامع غیرمعاصر نزول تطبیق میکند. الزامات تفسیرنگاریِ تنزیلیِ پیشرفت‌نگر عبارتاند از: بینش سیستمی به موضوعات قرآن و انسجام درونی آیات، سوره‌ها و مجموعة منظم نزول سوره‌ها؛ لزوم توجه به اغراض سوره‌ای و اهداف بینسورهای؛ توجه به سیاق حتی سیاق‌های بینسورهای؛ تقسیم مراحل نزول سوره‌ها به تبع فرایند تحول مخاطبان قرآن؛ توجه به مخاطبان آیات و توجه به شرایط محیطی سوره‌ها و آیات و اصرار بر سرایت دستاوردهای پژوهش پیشرفت‌نگر قرآن به عصرها و فرهنگ‌های پس از نزول. تفاسیر پیشرفت‌نگر دچار آسیب‌هایی چون بی‌توجهی به ماهیت نزول تدریجی قرآن، فقدان نگاه فرایندی به مسائل مطرحشده در قرآن، بی‌عنایتی به ترکیب معنادار مفاهیم اسلامی، فقدان نگاه جامع سیستمی به قرآن، عدم توجه به گستردگی سیاق‌های فراسوره‌ای، کمبود حساسیت نظری به نظامات موجود در درون قرآن و تمرکز بر نظامات ذهنی یا سازمان‌های علمی خارج از قرآن و درنهایت بهروزرسانینکردن حاصل دستاوردهای تفسیری است.
منابع مشابه
معیارهای تاریخ‌گذاری سوره‌ها در تفسیر تنزیلی قرآن
تاریخ‌گذاری قرآن کریم معیار و ابزار مناسبی برای تصحیح یا تصدیق روایات، اسباب نزول، ترتیب نزول، مکی و مدنی و تاریخ پیامبر (ص) است. مقاله پیش رو با روش تحلیلی و توصیفی و با هدف آشنایی با مبانی و معیارهای درست و مؤثر تاریخ‌گذاریقرآن کریم به بررسی روش‌های تاریخ‌گذاری مفسران تنزیلی پرداخته است تا به مدد آن بتوان به بررسی راهکارها و امکان نگارش تفاسیر جدید بر مبنای ترتیب نزول، تشریح و بیان فایده موار...
متن کاملفرآیند دولت‌سازی نبوی در سورههای مکی مبتنی‌بر تفسیر تنزیلی
مسأله‌ی اصلی مقاله حاضر، بررسی چیستی فرآیند دولت‌سازی نبوی در سورههای مکی است و برای احراز این امر از چارچوب روشی تفسیر تنزیلی بهره برده است؛ زیرا این سبک تفسیری به سیر نزولی قرآن تأکید میکند ولذا به‌خوبی می‌تواند فرآیند دولت‌سازی نبوی را تبیین نماید. فرآیندهای دولت‌سازی بر مؤلفه‌ها و عناصر عام و خاصی استوارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: ایده‌سازی، جمعیت، سرزمین، قانون و نهادسازی؛ آموزه‌ها...
متن کاملبررسی و ارزیابی «تفسیر تنزیلی؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید»
کتاب تفسیر تنزیلی؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید که در گروه علمی تفسیر و علوم قرآن شانزدهمین همایش کتاب سال حوزه بهعنوان اثر شایسته تقدیر شناخته شده است، اصول تحول فرهنگی قرآن را با تاکید بر ضرورت مطالعات در قرآن بهصورت نزول تدریجی بیان میکند. این کتاب تاکنون سه جلد آن منتشر شده، مجموعه مباحث نظری را درباره تفسیر نزولی قرآن در بخشهایی مانند مبانی، اصول و قواعد مطرح میسازد.
متن کاملفرایند دولت‌سازی نبوی در نخستین سورۀ مدنی بقره براساس تفسیر تنزیلی
ابهام در فرایند دولت‌سازی نبویr، مسئلۀ اصلی این مقاله است. بنابراین، چگونگی فرایند دولت‌سازی نبویr، پرسش اصلی آن است. گمان ما آن است: سورۀ بقره، به‌مثابۀ اولین سورۀ مدنی، می‌تواند به این سؤال پاسخ دهد. اهمیت این سوره، به‌دلیل اولویت‌بندی و ارائۀ تدریجی مسائل مهم در فرایند دولت‌سازی در سال‌های آغازین تأسیس دولت نبویr است؛ زیرا سورۀ بقره، بهعنوان اولین سورۀ مدنی، نقش مهمی در فرا...
متن کاملتحلیل و بررسی مبانی رویکرد ادبی در تفاسیر تنزیلی تحلیل و بررسی مبانی رویکرد ادبی در تفاسیر تنزیلی با تأکید بر تفسیر بیان المعانی ملاحویش آل غازی
بیان المعانی نخستین تفسیر تنزیلی است که در آن تمامی سورههای قرآن کریم را با الهام از مصحف امام علی(ع) و تکیه بر سیاق و نظم آیات و توجه به مقتضیات زمان نزول، از منظری تاریخی و بر اساس ترتیب نزول مورد بررسی قرار داده است. او بهترین روش تفسیری را روشی می‌داند که در بستر عصر نزول قرآن و بر اساس ترتیب نزول آن باشد. از آنجا که قرآن کریم به زبان عربی نازل شده، در...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 23 شماره 90
صفحات 5- 31
تاریخ انتشار 2019-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023